Ως κολπίτιδα χαρακτηρίζεται η φλεγμονή του κολπικού βλεννογόνου, δηλαδή του χιτώνα που καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια του κόλπου.

Τα κυριότερα συμπτώματα της κολπίτιδας ανεξάρτητα της αιτιολογίας της είναι η παρουσία κνησμού (φαγούρας), ερεθισμού, καύσου και υπερβολικών εκκρίσεων διαφορετικής υφής, οσμής και χρώματος από τις φυσιολογικές. Αρκετές φορές μπορεί να συνυπάρχει πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή και την ούρηση.

Τα συνηθέστερα αίτια της κολπίτιδας είναι βακτήρια και μύκητες ενώ συχνά μπορεί να προκληθεί από την έλλειψη οιστρογόνων ή από αλλεργία (π.χ από τη χρήση προφυλακτικών ή άλλων ενδοκολπικών προϊόντων).Ωστόσο δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που μπορεί να υπάρχουν εκδηλώσεις φλεγμονής χωρίς όμως να ανευρίσκεται κάποιο συγκεκριμένο αίτιο. Αυτές οι περιπτώσεις χαρακτηρίζονται ως μη ειδικές κολπίτιδες και συνήθως αποδίδονται σε ορμονική ανισορροπία (συχνές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης). 

Η κολπίτιδα οφειλόμενη σε βακτήρια αποτελεί την πιο συχνά εμφανιζόμενη κολπίτιδα. Τα συμπτώματα που συνήθως κυριαρχούν είναι ο κνησμός (φαγούρα), ο ερεθισμός, ο καύσος και η εμφάνιση υπερβολικών εκκρίσεων λεπτόρρευστης υφής, έντονης οσμής ισχύος (ψαριού) που μπορεί να εντείνεται μετά τη σεξουαλική επαφή ή την περίοδο, χρώματος γκρι.

Ωστόσο απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή καθώς υπάρχουν σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που οφείλονται σε βακτήρια όπως η κολπική λοίμωξη από τριχομονάδα.

Σε κάθε περίπτωση η ορθή και ασφαλής διάγνωση και αντιμετώπιση πραγματοποιείται μόνο μέσω του γυναικολόγου κατόπιν μίας σειράς διαγνωστικών εξετάσεων (κολποσκόπηση, καλλιέργεια κολπικού υγρού κ.α), πρακτική που προτείνεται να ακολουθείς κάθε φορά που παρατηρείς αλλαγές στην ευρύτερη περιοχή.

Ανάλογα με τα συμπτώματα που σε απασχολούν υπάρχουν προϊοντικές επιλογές που μπορούν να σε ανακουφίσουν. Ωστόσο η πλήρης απαλλαγή από την αιτία της φλεγμονής δεν μπορεί να επιτευχθεί αν δεν έχει προηγηθεί η διάγνωση αυτής και η χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας από τον γυναικολόγο σου.

Σε περίπτωση βακτηριακής αιτιολογίας κολπίτιδας μπορείς να συνδυάσεις (σχήμα για βακτηριακή κολπίτιδα)
Σε περίπτωση μυκητιασικής αιτιολογίας κολπίτιδας μπορείς να συνδυάσεις (σχήμα για μυκητιασική κολπίτιδα)
Σε περίπτωση μη ειδικής αιτιολογίας  κολπίτιδας μπορείς να συνδυάσεις (σχήμα για άτυπη κολπίτιδα)

Η εμφάνιση μιας κολπίτιδας μπορεί να προληφθεί εφόσον διατηρείται η φυσιολογική χλωρίδα της περιοχής με την επικράτηση των γαλακτοβακίλων, το όξινο περιβάλλον του κόλπου (pH 3.5-4.5) με τη παρουσία του γαλακτικού οξέος και η απαραίτητη για τους ιστούς υγρασία. Η διασφάλιση αυτών των παραγόντων παρεμποδίζει την ανάπτυξη λοιμώξεων. Σε περίπτωση που η παρουσία αυτών των διαταράσσεται, οι κατάλληλες προϊοντικές επιλογές όπως τα προβιοτικά, οι ρυθμιστές κολπικού pH και τα προϊόντα ενυδάτωσης μπορούν να βοηθούν στην επαναφορά και διατήρηση αυτών και στην πρόληψη εμφάνισης λοιμώξεων.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΟΛΠΙΤΙΔΑΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΜΜΗΝΟ ΡΥΣΗ

Tips:

• Μπορείς να υιοθετήσεις την καθημερινή λήψη προβιοτικών από το στόμα μέσω ειδικών συμπληρωμάτων με γαλακτοβακίλους ώστε να ενισχύεις εύκολα και φυσικά τη χλωρίδα του κόλπου να χρησιμοποιείς καθημερινά ειδικά καθαριστικά υγρά για την ευαίσθητη περιοχή με ενισχυμένη σύνθεση ως προς τη προστασία από μικροοργανισμούς.

Οι μύκητες αν και φυσικοί άποικοι του κόλπου οδηγούν πολύ συχνά σε λοιμώξεις ενώ υπάρχουν  συγκεκριμένοι λόγοι που μειώνουν την πιθανότητα για επιτυχή περιορισμό αυτών και απαλλαγή από τις εκδηλώσεις κολπίτιδας. Ως αποτέλεσμα  συχνά καταγράφεται η επανεμφάνιση συμπτωμάτων μυκητιασικής κολπίτιδας πολύ σύντομα από το προηγούμενο επεισόδιο αυτής γεγονός που χαρακτηρίζεται ως υποτροπή. Κυριότερες αιτίες είναι η ανάπτυξη ανθεκτικότητας στις συνήθεις φαρμακευτικές αγωγές, η ελλιπής διάγνωση, η αυτοδιάγνωση, η μη τήρηση των σχημάτων αγωγής κ.α.
Σε κάθε περίπτωση η ορθή και ασφαλής διάγνωση και αντιμετώπιση πραγματοποιείται μόνο μέσω του γυναικολόγου κατόπιν μίας σειράς διαγνωστικών εξετάσεων (κολποσκόπηση, καλλιέργεια κολπικού υγρού, ταυτοποίηση υπεύθυνων στελεχών, επιλογή των αποτελεσματικών κάθε φορά δραστικών κ.α), πρακτική που προτείνεται να ακολουθείς κάθε φορά που παρατηρείς αλλαγές στην ευρύτερη περιοχή.
Η ευλαβική τήρηση των σχημάτων αγωγής και η υιοθέτηση τακτικών που ενισχύουν άμεσα τη τοπική ισορροπία και άμυνα της περιοχής αποτελούν τα μέσα για επιτυχή περιορισμό των υποτροπών.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΟΛΠΙΤΙΔΑΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΜΜΗΝΟ ΡΥΣΗ

Tips:

• να επιλέγεις βαμβακερά εσώρουχα και να περιορίζεις τη χρήση των στενών συνθετικών εσωρούχων
• να αποφεύγεις τη χρήση καθημερινής σερβιέτας
• να αλλάζεις άμεσα μαγιό και να μην κάθεσαι άμεσα στην άμμο της θάλασσας
• να αποφεύγεις γενικά τα στενά ρούχα και ότι μπορεί να αυξήσει σημαντικά την υγρασία και τη θερμοκρασία της περιοχής
• να χρησιμοποιείς καθημερινά ειδικά καθαριστικά υγρά για την ευαίσθητη περιοχή με ενισχυμένη σύνθεση ως προς την προστασία από τους μύκητες.

Η έκπλυση και ο καθαρισμός του κολπικού βλεννογόνου μέσω ειδικών συσκευών, μπορεί να γίνει κάθε φορά που έχεις ανάγκη να απαλλαγείς από ενοχλητικές εκκρίσεις και οσμές, να ανακουφιστείς από συμπτώματα όπως ο κνησμός και το αίσθημα καύσου ή επιθυμείς να ενισχύσεις την αίσθηση άνεσης και αναζωογόνησης της περιοχής.

Η εφαρμογή κολπικών πλύσεων είναι ωφέλιμη (όταν τηρούνται οι προϋποθέσεις χρήσης) καθώς ενισχύουν και επιταχύνουν την ικανότητα αυτοκαθαρισμού του κόλπου, απαλλάσσοντάς τον από υπολείμματα αιμόρροιας, υπερεκκρίσεις φυσιολογικές ή παθολογικές ενώ παράλληλα ανακουφίζουν από ενοχλήσεις όπως κνησμός, ερεθισμός, καύσος ή δυσάρεστες οσμές .
Όταν η εφαρμογή τους προηγείται της εφαρμογής άλλων ενδοκολπικών σκευασμάτων μεγιστοποιούν την αποτελεσματικότητα της δράσης αυτών συμβάλλοντας ουσιωδώς στην επιτυχή θεραπευτική διαχείριση παθολογικών καταστάσεων.
Η ενδοκολπική εφαρμογή διαλυμάτων που φτιάχνονται στο σπίτι καλύτερα να αποφεύγονται κυρίως λόγο της ασταθούς περιεκτικότητας της σύστασής τους καθώς και των μη ειδικών συσκευών που συνήθως χρησιμοποιούνται, οι οποίες ευνοούν τους τραυματισμούς, τη μεταφορά παθογόνων μικροοργανισμών προς τον τράχηλο και τη μήτρα και την πιθανότητα επαναμόλυνσης.
Αντίστοιχα όταν δεν υπάρχει συγκεκριμένη αιτιολογία θα πρέπει να αποφεύγονται ισχυρά αντισηπτικοί παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν αρνητικά τη φυσιολογική χλωρίδα αλλά και την ακεραιότητα του κολπικού βλεννόγονου.

Η συχνότητα εφαρμογής των κολπικών πλύσεων εξαρτάται από την αιτιολογία χρήσης αυτών.
Κάτω από φυσιολογικές συνθήκες όπου η εφαρμογή της κολπικής πλύσης αποσκοπεί στην διατήρηση της υγιεινής και άνεσης της περιοχής, η επανάληψη της εφαρμογής συστήνεται όχι συχνότερα από κάθε 3 ημέρες.
Όταν υπάρχουν ειδικοί λόγοι π.χ. απομάκρυνση αιμόρροιας, λευκόρροιας ή ανακούφιση ερεθισμού, η εφαρμογή μπορεί να είναι επαναλαμβανόμενη μία φορά ημερησίως για 2 έως συνεχείς 3 ημέρες ή ανάλογα με τη σύσταση του θεράποντα ιατρού.

Οι κολπικές πλύσεις πρέπει να πραγματοποιούνται κάτω από συνθήκες όπου τηρείται η μέγιστη υγιεινή ώστε να μην αυξάνεται η πιθανότητα διαταραχών της κολπικής ισορροπίας, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές λοιμώξεις. Ιδίως στις περιπτώσεις που η έκπλυση του κόλπου πραγματοποιείται για την ανακούφιση συμπτωμάτων κάποιας κολπίτιδας, η επαναλαμβανόμενη χρήση της ίδιας συσκευής μπορεί να οδηγήσει σε επαναμόλυνση λόγω της επιμόλυνσης της συσκευής ή του διαλύματος.

Οι κολπικές πλύσεις δεν προτείνονται σε περιπτώσεις που δεν υπάρχουν ολοκληρωμένες σεξουαλικές επαφές ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις που υπάρχει η σύσταση του θεράποντα γυναικολόγου.

Το γαλακτικό οξύ είναι ο παράγοντας εκείνος που διαμορφώνει το όξινο περιβάλλον στον κόλπο.
Κατά την αναπαραγωγική ηλικία απελευθερώνεται από τους γαλακτοβάκιλους της φυσιολογικής κολπικής χλωρίδας μετά από τον μεταβολισμό του γλυκογόνου που χρησιμοποιούν ως τροφή. Το όξινο κολπικό περιβάλλον είναι αρεστό και ενισχύει τη δράση των  γαλακτοβακίλων ενώ ταυτόχρονα περιορίζει την ανάπτυξη άλλων παθογόνων μικροοργανισμών.
Ωστόσο και πέραν της αναπαραγωγικής ηλικίας όπως π.χ κατά τη μετεμμηνόπαυση, η διατήρηση των όξινων συνθηκών στον κόλπο μπορεί να αποτελέσει μέσο για την πρόληψη εκδήλωσης λοιμώξεων. Σε αυτό το στάδιο της ζωής μίας γυναίκας μπορούν βοηθήσουν άμεσα οι ρυθμιστές κολπικού pH που προσφέρουν έτοιμο γαλακτικό οξύ και διαμορφώνουν άμεσα την απαιτούμενη οξύτητα στον κόλπο.

Ο κνησμός (φαγούρα), ο ερεθισμός και το αίσθημα καύσου αποτελούν κλινικές εκδηλώσεις που μπορεί να παρατηρούνται σε καταστάσεις διαφορετικής αιτιολογίας στην περιοχή του κόλπου. Συνήθως παρατηρούνται σε περιπτώσεις λοίμωξης ποικίλης αιτιολογίας που εκεί συνυπάρχουν ταυτόχρονα με αυξημένες κολπικές εκκρίσεις με ή χωρίς οσμή. Η παρουσία αυτών των συμπτωμάτων χωρίς την παρουσία υπερεκκρίσεων μπορεί να οφείλεται στην εκδήλωση κολπικής ξηρότητας.

Σε κάθε περίπτωση η ορθή και ασφαλής διάγνωση και αντιμετώπιση πραγματοποιείται μόνο μέσω του γυναικολόγου κατόπιν μίας σειράς διαγνωστικών εξετάσεων (κολποσκόπηση, καλλιέργεια κολπικού υγρού κ.α), πρακτική που προτείνεται να ακολουθείς κάθε φορά που παρατηρείς αλλαγές στην ευρύτερη περιοχή.